หน้าเว็บ

18/5/56

ประเภทของอาหารสัตว์น้ำ

        สัตว์น้ำต้องการอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ เพื่อดำรงชีพและการเจริญเติบโตตลอดจนการใช้พลังงานเพื่อกิจกรรมต่างๆ อาหารสัตว์น้ำโดยทั่วไปอาจแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ

1. อาหารธรรมชาติ  หมายถึง อาหารที่เกิดขึ้นเองในแหล่งน้ำ ตามกระบวนการธรรมชาติและสัตว์น้ำที่อาศัยในแหล่งน้ำมีมากมายหลายชนิด ปริมาณอาหารขึ้นอยู่กับความอุดมสมบูรณ์เฉพาะแหล่ง การเกิดอาหารธรรมชาติมีความสลับซับซ้อนเป็นไปตามวงจรชีววิทยาซึ่งปาลเป็นผลขั้นสุดยอดที่ได้รับ
         การเกิดวงจรชีววิทยาในแหล่งน้ำ เริ่มต้นจากการเปลี่ยนแปลงพลังงานแสงไปเป็นพลังงานเคมีโดย ปฏิกิริยาสังเคราะห์แสง แพลงค์ตอนพืชจะสะสมแร่ธาตุและสารประกอบต่างๆ ไว่ในโปรโตพลาสซึ่ม ซึ่งแร่ธาตุและสารประกอบที่สำคัญที่สุด คือ คาร์บอนไดออกไซด์ และ น้ำ ที่เป็นวัตถุดิบ

ในการสังเคราะห์แสงนอกกจากนี้ยังมีแร่ธาตุอื่นๆ ที่สำคัญในการสังเคราะห์โปรโตพลาสซึ่ม เช่น ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส กำมะถัน แมกนีเซียม และธาตุอื่นๆ อีกประมาณ 15 ชนิด ที่จัดว่าเป็นอาหารที่จำเป็น ในขณะที่แพลงค์ตอนพืชถูกกิน คาร์โบไฮเดรต ไขมันและโปรตีนจะถูกถ่ายทอดไปยังสัตว์น้ำกินพืช เช่น แพลงค์ตอนสัตว์ และในทำนองเดียวกันการถ่ายทอดพลังงานและสารอาหารก็จะเกิดขึ้นในระดับสูงขึ้นไป คือ จากสัตว์กินพืชไปยังสัตว์กินสัตว์และในที่สุดผ่านไปยังผู้ย่อยสลายโดยผู้ย่อยสลายในวงจรชีววิทยาของแหลงน้ำต่อไป
          ผลผลิตของสัตว์น้ำ มีความสัมพันธ์กับปริมาณอาหารธรรมชาติที่มีในน้ำ หรือที่เรียกว่าผลผลิตขั้ปฐมภูมิ และผลผลิตขั้นปฐมภูมิก็มีความสัมพันธ์กับปริมาณธาตุอาหารที่มีในน้ำ ซึ่งรวมเรียกว่าความอุดมสมบูรณ์ของแหลงน้ำ

          2. อาหารสมทบ  หมายถึง อาหารที่มนุษย์เพิ่มลงไปในแหล่งน้ำ เพื่อให้สัตว์น้ำได้รับและใช้ประโยชน์ซึ่งอาจจำแนกได้ตามแหล่งน้ำที่มาของอาหาร ดังนี้
          2.1 อาหารสมทบประเภทพืช  ได้แก่ ลำต้น ใบ หรือส่วนหนึ่งส่วนใดของพืช อาจจำแนกได้ ตามแหล่งที่มาของพืชต่างๆ
          2.2 อาหารสมทบประเภทเนื้อสัตว์ได้แก่ พวกอาหารสด ซึ่งเป็นอาหารที่มีกลิ่นในการกระตุ้นการกินอาหารของสัตว์น้ำได้ดี ได้แก่ กระดูกไก่ หอนกระพง เนื้อกุ้ง หมึก ปลาเป็ด หรือปลาสด ฯลฯ แต่การให้อาหารสดอย่างเดียวเลี้ยงสัตว์น้ำเป็นเวลานานๆ จนจับขายอาจทำให้ปลาแสดงอาการขาดวิตามินเนื่องจากอาการสดส่วนใหญ่มีสารต่อต้านการทำงานของวิตามินหลายชนิด ดังนั้นจึงไม่ควรใช้อาหารสดอย่างเดียวเลี้ยงสัตว์น้ำ ควรให้อาหารเม็ดบ้างเป็นบางครั้ง
          อาหารสดมีข้อดีที่มีกลิ่นช่วยกระตุ้นให้ปลากินอาหารมากขึ้นและยังช่วยให้สัตว์น้ำที่เลี้ยงมีสีเข้มสดใส แต่อย่างไรก็ตามการใช้อาหารสดจะต้องระมัดระวัง เพราะการให้อาหารสดมีแนวโน้มทำให้คุณภาพน้ำในบ่อเน่าเสียได้ง่าย โดยเฉพราะในกรณีให้อาหารสดมากไปหรือให้อาหารสดผิดวิธี
          2.3 อาหารสมทบประเภทผลิตภัณฑ์แปรรูป ได้แก่ อาหารสำเร็จรูป ซึ่งเป็นอาหารที่จัดทำให้อยู่ในรูปแบบที่พร้อมจะนำไปเลี้ยงสัตว์น้ำน้ำได้ทันที รวมทั้งสะดวกในการเก็บรักษาและลำเลียงขนส่ง