หน้าเว็บ

27/8/54

กลุ่มปลากระดูกอ่อน (Cartilaginous fish)

      คือกลุ่มปลาที่มีกระดูดขากรรไกร (gnathosmata) มีวิวัฒนาการสูงขึ้นมากกว่าปลาปากกลม มีบรรพบุรุษมาจากกลุ่ม placodorms ปลากลุ่มนี้เป็นที่รู้จักกันมากกว่ากลุ่มปลาปากกลม เนื่องจากสามารถนำมาประกอบอาหารและใช้ประโยชน์จากส่วนต่างๆ ของร่างกาย เช่น ใช้ทำเครื่องหนัง เครื่องประดับ และอาวุธ บางชนิดมีนิสัยดุร้าย บางชนิดมีเงี่ยงพิษซึ่งเป็นอันตรายแก่นักประดาน้ำและชาวประมง ปลากลุ่มนี้ได้แก่
ปลาฉลาม (sharks) ปลากระเบน (rays & skates) และปลา ratfish ลักษณะที่สำคัญประจำกลุ่ม คือ
  • โครงสร้างเป็นกระดูกอ่อน อาจมีแคลเซี่ยมเข้าไปสะสมอยู่ แต่ไม่ถึงกับแข็ง เรียกว่า calcified skeleton ไม่มีเนื้อเยื่อของกระดูก
  • ไม่มีกระดูกซี่โครง
  • โนโตคอร์ดต่อกันคล้ายลูกปัด
  • กระดูกส่วนหัวไม่มีร่อง (suture)
  • มีช่องเปิดเหงือก 5-7 คู่ เหงือกมีลักษณะเป็นแผ่น (plate gill)
  • ไม่มีกระดูกฝาเหงือก (gill opercle)
  • กระดูกเหงือกยึดติดกับกะโหลกศรีษะด้วยเส้นเอ็นตรงบริเวณกล่องสมอง
  • ขากรรไกรเชื่อมต่อกับ hyoid arch ช่วยให้ทำงานดีขึ้น ลักษณะเช่นนี้เรียกว่า hyostylic หรือ amphistylic condition
  • ไม่มีซอกฟันบนขากรรไกร ฟันยึดติดกันเป็นเส้นเอ็น
  • ไม่มีกระดูกใต้ตา (suborbital bone)
  • มีอวัยวะรูปครึ่งวงกลม 3 อัน ในแต่ละข่างของส่วนหัว
  • มีรูจมูกเป็นคู่ เรียก dirhinous
  • บางชนิดมี spirracle ช่วยในการรับสัมผัสทางเคมีและใช้เป็นทางน้ำเข้า
  • เกล็ดมีลักษณะเรียงเป็นแผ่นติดกัน
  • มีกระดูกอ่อนพยุงครีบ เรียก ceratotrichia
  • มีระยางค์คู่ไม่เกิน 2 คู่
  • ไม่มีถุงลม (air bladder หรือ air sac หรือ gas bladder)
  • ลำไส้สั้น มีลักษณะเป็นแบบบันไดเวียน (spiral valve) หรือแบบม้วนเสื่อ (scroll valve)
  • ครีบหางเป็นแบบ heterocercal หรือ leptocercal
  • ตัวผู้มีอวัยวะพิเศษ เรียกว่า claspers หรือ myxopterygia
  • มี cloaca ซึ่งเป็นช่องเปิดร่วมของรูทวารและช่องสืบพันธุ์
  • ส่วนใหญ่ออกลูกเป็นตัว